Mento-de-jardin
Mentha spicata
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mento-d'Espagno, Baume-verd, Mento-à-espi.
Nom en français : Menthe en épi.
Descripcioun :La mento-de-jardin, Menta spicata, plantado dins lis ouort, pòu s'escapa dins lou campestre. Es uno bastardo entre la mento-folo e lou mentastre (M. longifolia x M. suavolens) di proun vigourouso mai esterlo. A pres un pau de si dous parènt mai èi mai proche dóu mentastre. Li fueio soun pounchudo au contre d'aquéli dóu segound. A la meno sènso péu, ié dison, de cop que i'a, la subsp. glabrata.
Usanço :En Auto Tinèio, emé d'aiet e de juvert se fasié "la sauço verdo o sauço enrabiau" (J-L Domenge in LMT, op. cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : M. longifolia x M. suavolens
Juliet à setèmbre
Liò : Limas de ribiero
- Prado umido
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Mentha spicata L., 1753
(= Mentha viridis (L.) L., 1763 )
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulneràri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881